چگونه استاد خوب باشیم – استاد خوب چه ویژگی هایی دارد؟
در این مقاله 4 ویژگی اساسی برای یک استاد خوب بیان شده است که دارا بودن این ویژگی ها برای هر استادی ضروری است.
ویژگی های یک استاد خوب :
روش ارائه
یعنی به خوبی بتوانید مطالب را به شاگردان شیرفهم کنید، یعنی فرستنده مطالبتان قوی باشد، یعنی فن بیان خوبی داشته باشید و یعنی ارائه خوبی داشته باشید.
هر چقدر ارائه تان بهتر باشد، شاگرد بیشتر با شما حال می کند؛ حتی اگر دانش کمی داشته باشید.
و هر چقدر دانش داشته باشید، تا زمانی که نتوانید آن دانش را به خوبی ارائه دهید، نمی توانید استاد عالی باشید، گرچه ممکن است در زمینه های دیگر بدرخشید.
اساتید بسیاری را می شناسم که خودشان در آن دانش یا مهارت حرفه ای نیستند اما بهترین استاد آن دانش یا مهارت اند.
مثل کسی که سخنرانِ تاپی نیست ولی خیلی خوب می تواند استاد و مربی سخنرانی برای شما باشد.
یا کسی که در درس ریاضی زیاد قوی نیست اما بهتر از دانشمندان ِ ریاضی می تواند ریاضی درس دهد.
دانش
شخصی را می شناسم که ادعا می کند: می تواند درسی را به صورت آنی و بدون مطالعه قبلی، به گونه ای ارائه کند که کسی متوجه نشود او تا به حال آن درس را نخوانده است. (این شخص ارائه خوبی دارد)
اما هر چقدر هم ارائه اش خوب باشد ولی دانشی نداشته باشد به مخاطبینش خیانت کرده است.
و از طرفی هم در طولانی مدت اسم خودش را خراب می کند.
این شخص اگر بخواهد به همین منوال (که بدون مطالعه درس بدهد) پیش برود «تفکر سیستمی» ندارد.
تفکر سیستمی یعنی بگوید درست است که الآن که دانشی ندارم کارم راحت تر است ولی این کار (تدریس بدون مطالعه) در طولانی مدت چه ضررهایی می تواند برای من داشته باشد؟
بنابر این یک استاد بی سواد شاید بتواند یک سال، دو سال، ده سال با همین دست فرمان پیش برود اما آخر سر به جاده خاکی می رسد و دستش برای همه رو می شود.
بنابر این (دانش) و (ارائه) دو بال برای یک استاد خوب هستند.
تعامل با شاگردان
کلاسی که فقط یک نفره به پیش برود واقعا خسته کننده است. شاگردانتان را نیز در مباحث درس مشارکت دهید.
با پرسیدن سوال از درس های جلوتر.
نظرخواهی نسبت به مطالبی که می گویید، اگر اشکالی به آن دارند، اگر تأییدی نسبت به آن دارند حرفشان را بزنند.
یا اینکه یک مطلب را با گمیفیکیشن (بازی سازی) به شاگردانتان بفهمانید.
یا از آن ها بخواهید با خودشان یا با کناریشان مطالب را مرور کنند.
یا از آن ها بخواهید مهم ترین مطلبی که از درس امروز برایشان مفید بوده را بگویند.
یا از آنها بخواهید بگویند پس از این درس می خواهند چه اقدامی داشته باشند
و ده ها تعامل دیگر … .
نظم
نظم در رفتار
از مهم ترین مسائلی که می تواند در یک استاد خوب ، نظم رفتاری درست کند این موارد است:
عدم غیبت: غیبت استاد حتی با عذر کمی موجه باعث هدر رفتن زمان شاگردان می شود و آن استاد باید کارش آنقدر مهم باشد که به هدر دادن زمان شاگردان بیارزد.
عدم تأخیر: تأخیر از غیبت هم بدتر است، چرا که در غیبت ممکن است شاگرد متوجه شود و به کار و زندگی اش برسد اما در تأخیر شاگرد نه به زندگی اش می رسد نه به درس. و هر چقدر زمانی که تأخیر کردید را ضرب در تعداد شاگردان کنید. شما به آن مقدار زمان هدر دادید و باید جوابگو باشید.
مثلا اگر سر یک کلاس سی نفره، ده دقیقه تأخیر داشته باشید یعنی سیصد دقیقه هدر داده اید.
پوشش و ظاهر منظم: چرا که شما بخواهید یا نخواهید الگوی یک عده ای هستید. پس اگر به خودتان اهمیت نمی دهید به کسانی که ناخودآگاه از شما الگو می گیرند اهمیت دهید.
نظم فکری
حواستان باشد که سر درس هستید،
حواستان باشد سر کدام درس هستید،
حواستان باشد از کجا به این مسأله رسیدید(نقشه ی مطالب درس در ذهنتان باشد)،
حواستان باشد چه کلماتی از دهانتان بیرون می آید که نکند این کلمه یا جمله برداشت بد هم داشته باشد (نسبت به خودتان تیزحسی داشته باشید).
خلاصه اینکه حواستان را از هرآنچه بیرون کلاس بر شما گذشته دور کنید و حواستان کاملا جمع به درستان باشد.
زمانی که فکر شمای استاد به هم ریخته باشد، همانگونه (به هم ریخته) نیز ارائه می دهید و شاگردان نیز همانگونه (به هم ریخته) دریافت می کنند.
نظم روانی
نظم روانی یعنی اینکه انسان نرمالی (میانه) باشید.
نه خجالتی و نه پرخاشگر.
بلکه یک شخصیتی داشته باشید که محترمانه، منصفانه و قاطعانه برخورد می کند.
نه مضطرب و نه خیلی ریلکس چرا که هر دو شما را از به سرانجام رساندن کارها بازمی دارد.
نه وسواسی و نه لاابالی(بی اهمیتی).
نرمال (میانه) باشید.
کلاس درس جذاب
به شما که این مقاله را تا اینجا مطالعه کردید دوره ای در همین زمینه پیشنهاد می کنم.
تا شما که می خواهید یک استاد خوب باشید، دیگر مسائل را نیز رعایت کنید تا یک کلاس درس جذاب داشته باشید.